سفارت جمهوری اسلامی در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، شامگاه جمعه ۲۶ خردادماه، در بیانیه‌ای اعلام کرد که صدور ویزای فرودگاهی و فوری جمهوری آذربایجان برای شهروندان ایرانی، از دوم تیرماه سال جاری متوقف می‌شود.
مقام‌های جمهوری آذربایجان پس از حمله مسلحانه بهمن‌ماه سال گذشته به ساختمان سفارت این کشور در تهران که آن را «حمله‌ای تروریستی تحت حمایت دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی» نامیدند و به کشته و زخمی شدن سه کارمند سفارت آذربایجان منجر شد، تصمیم گرفتند روابط دیپلماتیک با جمهوری اسلامی را کاهش دهند و سفارتشان در تهران را تعطیل کنند.
حالا بر اساس تازه‌ترین تصمیم آذربایجانی‌ها، شهروندان ایرانی که قصد سفر به این کشور را دارند، باید قبل از تهیه بلیت، از طریق یک سامانه الکترونیکی درخواست دریافت ویزا کنند یا حضوری به سرکنسولگری‌های جمهوری آذربایجان در چهار شهر ایران مراجعه کنند.
در اطلاعیه سفارت جمهوری اسلامی در باکو آمده است: «بنابر اعلام وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان، از تاریخ دوم تیرماه ۱۴۰۲، روند صدور روادید فرودگاهی برای اتباع جمهوری اسلامی ایران در فرودگاه‌های بین‌المللی جمهوری آذربایجان متوقف خواهد شد. یادآور می‌شود که مرزهای زمینی جمهوری آذربایجان نیز از زمان شیوع کرونا تاکنون برای تردد مسافری به روی اتباع خارجی و همسایه، همچنان و تا تصمیمات بعدی بسته است.»
این در حالی است که وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان، روز ۱۳ خردادماه، نیز پس از ارسال نامه‌ای اعتراضی به وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی درباره بازداشت یک دانشجوی تبعه جمهوری آذربایجان در ایران، با انتشار بیانیه‌ای به شهروندان این کشور هشدار داده بود که از «سفرهای غیرضروری» به ایران خودداری کنند و در صورت سفر نیز «نهایت احتیاط» را به کار ببرند.
یک روز قبل از آن، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان با تاکید بر «تروریستی» بودن حمله مسلحانه سال گذشته به سفارت آذربایجان در تهران و «محدود» بودن روابط دیپلماتیک دو کشور، خواستار پاسخگویی مقام‌های تهران در مورد «بازداشت و ربایش» فرید صفرلی، دانشجوی آذربایجانی مقیم آلمان، شده بود که اسفندماه سال گذشته پس از سفر به ایران ناپدید شد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مقام‌های جمهوری اسلامی پس از وقوع تنش سیاسی با کشورهای دیگر، به بازداشت شهروندان آن کشور در ایران اقدام می‌کنند تا از طرف مقابل امتیاز بگیرند.
با توجه به اینکه جمهوری آذربایجان و اسرائیل در اتفاقی تاریخی و برای اولین بار سفارتخانه‌هایشان را طی سه ماه اخیر در کشورهای مقابل افتتاح کرده‌اند و در ادامه اسحاق هرتزوگ، رئیسجمهوری اسرائیل، نیز ۹خردادماه به جمهوری آذربایجان سفر کرد، حالا به نظر می‌رسد روابط سیاسی جمهوری اسلامی و جمهوری آذربایجان به‌عنوان دو کشور هم‌مرز، به‌شدت تیره شده است و از نگاه برخی از تحلیل‌گران، احتمال درگیری‌های نظامی نیز طی آینده‌ای نزدیک غیرممکن نیست.
نزدیکی جمهوری آذربایجان به اسرائیل، سیاست ایران در جنگ قره‌باغ و برخی از موضوع‌های اقتصادی و فرهنگی، از عوامل اصلی تداوم تنش‌های تهران و باکو به شمار می‌روند.
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، روز چهارشنبه هفته گذشته در سفر به جمهوری آذربایجان به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین متحدانش در منطقه، در دیدار با رئیسجمهوری این کشور، به موضوع چالش‌برانگیز «کریدور زنگزور» نیز اشاره کرد و در‌این‌باره چنین گفت: «راهی را که با حرکت در مسیر (دو دولت، یک ملت) طی کرده‌ایم، با عزم راسخ ادامه خواهیم داد. گشایش کریدور زنگزور مسئله‌ای مرتبط با ایران است، نه ارمنستان... رویکرد ایران هم جمهوری آذربایجان و هم ترکیه را ناراحت می‌کند.»
رئیسجمهوری ترکیه افزود: «اگر جمهوری اسلامی رویکرد مثبتی به این موضوع داشت، امروز ترکیه و آذربایجان و ایران، چه از طریق جاده و چه از طریق راه‌آهن، با یکدیگر ادغام می‌شدند.»
دولت جمهوری آذربایجان قصد دارد با احداث گذرگاهی به نام «زنگزور» که از خاک استان سیونیک ارمنستان و نزدیکی مرز ایران می‌گذرد، بخش اصلی سرزمین خود را به منطقه خودمختار نخجوان وصل کند، اما ایران به‌شدت با چنین طرحی مخالف است.
قبل از جنگ دوم قره‌باغ، جاده بین آذربایجان و منطقه نخجوان از ایران عبور می‌کرد و در‌پی احداث کریدور زنگزور، این وضعیت احتمالا تغییر می‌کند و وابستگی باکو به تهران برای برقراری حمل‌ونقل با نخجوان کاهش می‌یابد.
همچنین وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان، روز ۲۲ خردادماه، نیز اعلام کرده بود که انتظار دارد ایران تحقیقاتش را درباره حمله ۲۷ ژانویه به سفارت این کشور در تهران تکمیل کند تا هیئت آذربایجانی بتواند ازسرگیری فعالیت سفارتش در تهران را بررسی کند.
